Μέτρον Ἄριστον – Ἡ Φιλοσοφικὴ Γεωμετρία τοῦ Ἔρωτος
- Michael Kostakis
- May 23
- 2 min read

Ἐν παντὶ ἔργῳ καὶ λογισμῷ, τὸ μέτρον εἶναι τὸ ἀλφα καὶ τὸ ὠμέγα. Καὶ ἐν Ἔρωτι δὲν διαφέρει.
🔹 1. Τὸ Μέτρον ὡς Ὄριο καὶ Ἀρετή
Οἱ Ἕλληνες ἀνέδειξαν τὴν ἔννοια τοῦ μέτρου ὡς ἀρχὴ ὄχι ἀπαγορεύσεως, ἀλλὰ ἀρετῆς. Οὐχὶ «ὅ,τι θὲς κάνε», ἀλλὰ «κάνε ὅ,τι ἀληθινὰ χρειάζεσαι». Ἐν Ἔρωτι, τὸ μέτρον ὁρίζει τὴν γλυκύτητα, τὴν πνοή, τὴν διάρκειαν. Χωρὶς μέτρον, ὁ ἔρως μεταπίπτει εἰς ἀπληστίαν, κένωμα, κατάχρησιν.
Τὸ μέτρον εἶναι γεωμετρικὸ καὶ ψυχικὸ ταυτοχρόνως. Ὁ Ἔρως, ὅταν ῥεῖ ἀνεξέλεγκτος, φλέγει· ὅταν μένει ἀκίνητος, σβήνει. Ἡ τέχνη εἶναι ἡ ῥύθμισις, ἡ σωστὴ ἀναλογία τῆς φωτιᾶς πρὸς τὸ καῦσιμον.
🔹 2. Ἔρως ὡς Πράξις Μουσική
Τὸ μέτρον ἔχει μουσικὴ φύση. Ἡ ἐρωτικὴ συνεύρεσις μοιάζει μὲ μέλος: ἀρχή – κορύφωση – λύσις. Ἀν λείψῃ ἡ συμμετρία, χάνεται ἡ μελωδία, ἡ ἔκσταση μετατρέπεται σὲ θόρυβο. Ἔρως ἄνευ μέτρου εἶναι βία· Ἔρως ἐν μέτρῳ εἶναι λειτούργημα.
Ὅπως ἡ μουσικὴ χρειάζεται παύσεις, ἔτσι καὶ ὁ Ἔρως χρειάζεται ἀναμονή. Ἡ ἐγκράτεια, ὡς ἀναπνοὴ τοῦ πόθου, τρέφει τὴν πυρκαγιὰ τοῦ συναισθήματος χωρὶς νὰ τὴν καταστρέφει.
🔹 3. Ἐγκράτεια ὡς Σταθερὸς Ἐρωτικὸς Ἀναπληρωτής
Ἐγκράτεια δὲν σημαίνει στέρησις· σημαίνει διάκρισις. Τὸ ἀληθινὸ «μέτρον ἄριστον» στὸν Ἔρωτα σημαίνει ἐπιλογὴ, ποιότης, συγχρονισμὸς. Σημαίνει νὰ γινώμεθα ἀληθινοὶ ὄχι κατὰ βούλησιν, ἀλλὰ κατὰ κάθαρσιν.
Ἡ συχνότης δὲν εἶναι πάντοτε ἀρετὴ· ἡ ποιότης εἶναι ἡ οὐσία. Τὸ μέτρον συνδέεται μὲ τὴν ἕξιν, τὴν ἀνάπτυξιν, τὴν ἔνωση σὲ βάθος.
🔹 4. Τὸ Μέτρον ὡς Θεμέλιον Τελετουργίας
Ὁ συνειδητὸς Ἔρως δὲν εἶναι πράξις μηχανική· εἶναι τελετουργία. Καὶ ὡς τελετουργία, ἔχει βαθμιδώσεις, ἔχει ἀξιοπρέπειαν, ἔχει χάριν. Ἐν μέτρῳ, ὁ Ἔρως ἀναβαθμίζεται ἀπὸ πράξιν εἰς γεγονὸς ὑπαρξιακὸν – ἀπὸ ἐπιθυμία εἰς πρόσκλησιν γονιμότητος.
Συμπέρασμα:
Τὸ μέτρον ἐν Ἔρωτι εἶναι ἡ ἐγγύησις τῆς χαρᾶς, τῆς ὑγείας, τῆς δημιουργίας. Ἀφορμὰ ζωῆς, ὄχι παρεκτροπῆς· σύνορον ἐλευθερίας, ὄχι ἀπαγόρευσις.
Ὁ Ἔρως, ὅταν μὲτρει, δὲν χάνει βάθος·καὶ ὅταν δίδεται ὅλος, δὲν χάνει μορφὴ.
Ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ σοφία μὲ τὸ ἀξίωμα «Μέτρον ἄριστον» μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ ἀρετὴ δὲν ἐδρεύει στὰ ἄκρα, ἀλλὰ ἀνθίζει στὴν ἁρμονία. Στὸ πεδίον τοῦ Ἐρωτικοῦ, τὸ μέτρον εἶναι ἔξοδος ἀπὸ τὸ ὑλιστικὸ «ποσὸν» πρὸς τὸ ποιοτικό βάθος τῆς σχέσεως.
Ἔρως ὡς Γεωμετρία
Ὁ Ἔρως δὲν εἶναι τυχαιότης, ἀλλὰ σχέδιον·ἐνίοτε κύκλος, ὅταν εἶναι πλήρης·τρίγωνον, ὅταν εἶναι ἀνολοκλήρωτος·σπείρα, ὅταν εἶναι ἐξέλιξις.
Ἡ ἐρωτικὴ πράξις ὅταν φέρει μέτρον, γίνεται μυσταγωγία καὶ οὐχὶ κατανάλωσις. Δι᾿ αὐτοῦ τοῦ μέτρου, ἐνεργεῖται μία ἐσωτερικὴ γεωμετρία: μία ἱεραρχία κινήσεων, ἀντιδράσεων, παλμικῶν ἀνταλλαγῶν ποὺ ὁδηγοῦν εἰς ὁλότητα.
Τὸ Μέτρον ὡς Τέχνη τοῦ Ἔρωτος
Στὴν ἔνωσιν δύο προσώπων, ὁ χρόνος ἔχει βάρος:πόσην ὥραν βλέπεις·πόσην ὥραν σωπαίνεις·πόσον ἀπέχεις ὥστε νὰ ποθήσεις·πόσον πλησιάζεις χωρὶς νὰ καταλύσεις.
Ὁ ἀφροδισιασμὸς μέ μετρότητα εἶναι ἔργον τέχνης:ὁ ἑραστὴς γίνεται ἀρχιτέκτων κινήσεων,ὁ σύντροφος γίνεται χῶρος ἀντηχήσεως,καὶ ἡ σχέσις μεταπίπτει εἰς ποίησιν.
Τὸ Μέτρον ὡς Οἰκονομία Ζωῆς
Ὁ πλουτισμὸς τῆς σπερματικῆς καὶ ψυχικῆς ἐνέργειας ἐντός τῆς σχέσεως, ὅταν διοχετεύεται μὲ συνείδηση, παρατείνει τὴν ζωτικὴ ἱκανότητα ὑπὲρ τοῦ χρόνου, κατά τῆς φθορᾶς. Τὸ μέτρον τῆς ἐπιθυμίας, ὡς ἀσκητικὴ τέχνη, εἶναι ὁ δρόμος πρὸς τὸ αειθαλὲς σθένος.
Ὁ Ἔρως ἐν μέτρῳ εἶναι μορφὴ ἐλευθερίας:ὄχι ὅ,τι θέλεις, ἀλλὰ ὅ,τι δύνασαι νὰ κρατήσεις ἄθικτο.Ὄχι ὅ,τι καταναλώσεις, ἀλλὰ ὅ,τι θεοποιήσεις.
Commentaires