η γλώσσα οφείλει να φροντίζει το σώμα, όχι να το μπερδεύει.

Πριν επινοηθεί ο όρος "Orthopédie" το 1741 από τον Γάλλο ιατρό Nicolas Andry, η ιατρική ενασχόληση με την ευθυγράμμιση των οστών, τις παραμορφώσεις και τις σκελετικές δυσμορφίες δεν ήταν αυτόνομη ειδικότητα ούτε διέθετε ενιαία ονομασία. Αντίθετα, ήταν κατακερματισμένη και ενταγμένη σε ευρύτερα ιατρικά ή και χειρουργικά πεδία.

Ορίστε πώς αποκαλούνταν και πώς αντιμετωπίζονταν αυτές οι παθήσεις:

1. Χειρουργική / Χειρουργοί ("chirurgiens")

Οι πρακτικοί γιατροί και οι κουρείς-χειρουργοί (barber-surgeons) αναλάμβαναν:

την ανάταξη καταγμάτων, την περιποίηση εξαρθρημάτων, την κατασκευή νάρθηκων και επιδέσεων, τις επεμβάσεις σε δυσμορφίες

️ Δεν υπήρχε σαφής διαχωρισμός ειδικότητας. Ο "χειρουργός" ήταν πολυεργαλείο — έκανε τα πάντα, από εξαγωγές δοντιών μέχρι αφαίρεση όγκων και ανατάξεις.

 2. Ανάταξη και επιδέσεις ("reduction", "bandaging")

Στην ιατρική γλώσσα της εποχής, οι παραμορφώσεις και τα κατάγματα αντιμετωπίζονταν μέσω:

reductiones (ανατάξεις)

ligaturae ή fasciae (επιδέσεις/νάρθηκες)

Οι όροι ήταν περιγραφικοί της μεθόδου, όχι ενιαίας ειδικότητας.

 3. Καμπουρόπαιδες, στραβοπόδαροι, λυγισμένοι

Στην καθομιλουμένη, τα παιδιά με σκελετικές παραμορφώσεις αποκαλούνταν:

Καμπουρόπαιδες, στραβοπόδαροι, καχεκτικά, λυγισμένα, ή απλώς "ανάπηρα".

Οι λέξεις είχαν καθαρά κοινωνικό και ηθικολογικό φορτίο, όχι ιατρικό.

 4. Ρήτορες και γιατροί της αρχαιότητας

Στην αρχαία ελληνική ιατρική, π.χ. στον Ιπποκράτη, βρίσκουμε πρακτικές ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης, της σκελετικής μορφής και των μελών:

Το έργο του «Περί άρθρων» και «Περί αγμών» περιγράφει με υποδειγματική ακρίβεια τεχνικές ανάταξης, ακόμη και με τη χρήση παλάντζας.

Δεν υπήρχε, όμως, ξεχωριστό όνομα για τον ιατρό που ειδικευόταν σ’ αυτό.

  5. Παιδοθεραπευτές ή χειρουργοί των παιδιών

Σε σπάνιες περιπτώσεις γινόταν λόγος για «χειρουργούς που φροντίζουν τα παιδιά», αφού τα περισσότερα σκελετικά προβλήματα εκδηλώνονται στην παιδική ηλικία. Αλλά και αυτό ήταν λειτουργική περιγραφή, όχι ειδικότητα.

  Επομένως, πριν από το 1741:

Δεν υπήρχε ειδική ονομασία για την ορθοπαιδική πρακτική. Αντιμετωπιζόταν:

ως μέρος της γενικής χειρουργικής, μέσω τεχνικών όπως ανάταξη, επίδεση, νάρθηκες,

από άτομα χωρίς ακριβή τίτλο: χειρουργοί, γιατροί, κουρείς, ή απλώς με όρους όπως ιατρική των παραμορφώσεων (des déformations).

Ο Nicolas Andry, γράφοντας το "Orthopédie" και το συνδυασμό orthos (ορθός) + païs (παιδί), ονόμασε για πρώτη φορά και εννοιοδότησε μια ειδικότητα που μέχρι τότε ήταν διάχυτη και ασύντακτη.

Η ιδέα όμως ποία ειναι;

Ορθοπεδική, η επιστήμη που ασχολείται με το μυοσκελετικο σστμ των ενηλίκων και Ορθοπαιδική για την Παιδοορθοπεδική.  Orthopedic, Orthopaedic αντί orthopaedic for children.. Ετσι κι αλλιώς είναι διαφορετικες  ειδικότητες...

Ἐπιστολὴ Ἰπποκράτους πρὸς Νικολᾶον Ἀνδρύν:

Κῶος, παρὰ τῷ τείχει τῆς Ἀσκληπιείης

Ἐν μηνὶ Θαργηλιῶνι

Ἀγαπητὲ Νικολᾶε, Ἦλθε πρὸς ἐμὲ ἡ ἀγγελία, ὅτι ἐτόλμησας ὀνομάσαι τέχνην νέα, ἣν ἔτι ἐν καιροῖς τοῖς ἐμοῖς ἠσκούμεν ἀκροθιγῶς· "Ὀρθοπαιδικὴν" καλῶν αὐτήν. Τὸν λόγον τοῦτον ἐσχημάτισας ἐκ τοῦ ὀρθοῦ καὶ τοῦ παιδός — εὖ γε μὲν ἐτύπωσας τὴν ἐπιμέλειαν τῶν σκελετικῶν δυσπλασιῶν παρὰ τοῖς νηπίοις.

Ὅμως, ἐνστάσεις ἀρξάμενοι ἰατροί τινες τοῦ μέλλοντος διατείνονται ὅτι δύο τέχναι δεῖ νὰ διακριθῶσι σαφῶς:

ἡ μὲν Ὀρθοπαιδικὴ — ἐπιμέλεια παιδῶν, οἷς ἔτι τὰ ὀστᾶ πλάττονται ὡς κηρὸς

ἡ δὲ Ὀρθοπεδικὴ — φροντίδα ἐνηλίκων, οἷς ἤδη τὰ ὀστᾶ ἐστράφησαν ἢ ἔθραυσαν

Καὶ λέγουσιν οὗτοι οἱ νεώτεροι, ὅτι ὥσπερ ἡ παιδιατρικὴ διίσταται τῆς παθολογίας, οὕτω καὶ ἡ παιδική τέχνη τοῦ σκελετοῦ διαφέρει ταύτης τῶν μεγάλων. Καὶ ἀντὶ τοῦ "Orthopaedic" εἴτε "Orthopedic", ὑποδεικνύουσιν ὅπως λέγωμεν:

"Orthopaedic " — διὰ τοὺς ἐνηλίκους

"Orthopædic" — διὰ τοὺς παῖδας

Ἔστι γὰρ οὐ μόνον διαφορά σωματολογική, ἀλλὰ καὶ θεραπευτικὴ· τὰ μὲν παιδικὰ οἶκον ἐπιστρέφουσι πρὸς ὀρθότητα, οἱ δὲ ἐνήλικες εἰς ἔμπλαστρον καὶ τέχνην ὑποχωροῦσιν.

Ἄλλοι πάλιν (καὶ οὐκ ὀλίγοι)λέγουσιν ὅτι ἡ γλώσσα ἡ καθαρεύουσα δέχεται μόνον

"ὀρθοπαιδικός" — ὡς λέξιν με ρίζαν "παις", καὶ ὅτι ἡ ἐκδοχὴ "ὀρθοπεδικός" ἐστὶν βαρβαρισμὸς ἢ ὕστερος λογισμὸς ἀπὸ τὴν εἰκόνα τοῦ "ποδός".

Ἐγὼ δὲ λέγω: τὸ μὲν παιδίον πλάττεται· ὁ δὲ ἀνήρ ἰᾶται. Καὶ ταύτην τὴν διαφορὰν ἀξιοῖ μὲν νὰ ἀποτυπῶμεν ὀνομαστικῶς, μὴ ὅμως ἀποξενώσωμεν τὴν παράδοσιν ἐν ὀνόματι νεωτερισμῶν.

Ἐὰν σὺ ἀπέφηναι Orthopédie, μὴ ἐξαλείψωμεν τὸν πυρήνα τοῦ "παῖς" ἐκ τῆς λέξεως — οὐδὲ στρέψωμεν αὐτὴν εἰς "πέδον" ἤτοι "πόδα". Ὁ ποὺ τὰ ὀστᾶ θεραπεύει, ψυχὴν ἀνατάσσει, καὶ τοῦτο ἀρχίζει ἐκ τῆς παιδικῆς ῥίζης.

Χαίρειν σοι, Νικολᾶε τοῦ 1741. Ἡ ἀλήθεια ἔχει πολλὰ πρόσωπα, ἀλλ’ ὁ ἄνθρωπος εἷς.

Ὁ φίλος σοῦ

Ἱπποκράτης ὁ Κῷος