Καλησπέρα αναγνώστες

Η ερώτηση μου είναι αρκετά αμφιλεγόμενη, γι’αυτό θα παρακαλέσω να μη με κράξετε στα σχόλια. Είναι ειλικρινής προβληματισμός και προκύπτει προφανώς από την άγνοια μου για το θέμα. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο προσεκτική γίνεται στη διατύπωση. Ξεκινάω λοιπόν, ο προβληματισμός μου αφορά τα τρανς άτομα, και πιο συγκεκριμένα αυτά που θέλουν ή έχουν ήδη προβεί σε εγχείρηση αλλαγής φύλλου. Σίγουρα ένα κομμάτι αυτής της απόφασης είναι πλήρως ιατρικό (ορμόνες κτλ) αλλά αναρωτιέμαι, αυτή η αίσθηση ότι δεν ανήκεις στο σώμα σου, ή ότι το σώμα σου είναι κάτι ξένο προς εσένα δεν είναι επίσης ψυχολογική διαταραχή; Και αν ιατρικά δεν προκύπτει κάπως ότι γεννήθηκες στο λάθος σώμα, γίνεται μόνο με βάση ψυχολογικούς λόγους να δικαιολογηθεί αυτή η εγχείρηση; Δε θα έπρεπε να προσεγγιστεί ως ψυχολογικό νόσημα; Καταλαβαίνω ότι το θέμα είναι πολύ ευαίσθητο και πραγματικά συγγνώμη αν προσβάλω τον οποιοδήποτε με αυτή την ερώτηση, είχα σχετική συζήτηση χθες και θα ήθελα να ακούσω και να μάθω περισσότερα πριν σχηματίσω άποψη (δεν ξέρω καν αν η λέξη άποψη έχει κάποιο νόημα εδώ αλλά anyway).

Θα προσπαθήσω να σου απαντήσω με ένα τρόπο που εκφράζει τη δική μου στάση πάνω στο ζήτημα, διότι η ψυχιατρική/ ψυχολογική κοινότητα δεν είναι απαραίτητα σύμφωνη σχετικά με αυτό το αμφιλεγόμενο όπως λες ζήτημα. Για μένα δεν είναι καθόλου αμφιλεγόμενο. Είναι πολύ ξεκάθαρο. Μπορεί σαφώς να κάνω λάθος.

Σίγουρα έχουν αλλάξει πολλά από το 2013, όταν σε ένα φόρουμ ψυχολογίας αναρωτήθηκα τη χρησιμότητα της δυσφορίας φύλου στο DSM, και από κάτω δέχτηκα την ειρωνία των συναδέλφων. Η θεωρία για την ένσταση μου ήταν η εξής: Έστω και ότι το άτομο δέχεται τρομερές ενδοψυχικές πιέσεις καθώς μεγαλώνει (ισχύει, δέχεται), καθώς αντιλαμβάνεται ότι το σώμα του δεν είναι αυτό που θα έπρεπε να είναι και καθώς τίποτα δεν πάει όπως θα έπρεπε με τις ορμόνες του. Δεν θα ήταν αυτές οι ενδοψυχικές πιέσεις πολύ μικρότερες σε βαθμό, αν υπήρχε υποστήριξη και αποδοχή από τους ανθρώπους γύρω του; Η ομοφυλοφιλία θεωρούνταν διαταραχή έως το 1973, αλλά πολλοί αμελούν ότι μέχρι και το 1994 το DSM περιείχε τη διαταραχή με το όνομα «εγωδυστονική ομοφυλοφιλία», που αφορούσε αυτούς που αισθάνονταν ενδοψυχικές συγκρούσεις λόγω της ομοφυλοφιλίας τους, που δεν μπορούσαν δηλαδή να δεχτούν και να λειτουργήσουν, επειδή ήταν ομοφυλόφιλοι. Πως όμως θα μπορούσαν να αισθάνονται διαφορετικά ή πως θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, όταν δεν υπήρχε αποδοχή; Η σύγκριση στην ιστορία/πορεία των δύο καταστάσεων, δεν γίνεται γιατί υπάρχει ομοιότητα (καμία ομοιότητα δεν υπάρχει), αλλά γιατί και οι δύο έχουν σχέση για μένα με την αποδοχή.

Ξαναγυρνώντας στην λεγόμενη δυσφορία φύλου, και στην ερώτηση σου. Δεν υπάρχει στα αλήθεια ψυχή, επομένως οτιδήποτε συμβαίνει και μας επηρεάζει ψυχολογικά, είναι αμιγώς παθολογικό, με την έννοια ότι κάτι δεν πάει καλά στους νευροδιαβιβαστές μας (κυρίως). Το γιατί δεν πάει κάτι καλά μπορεί να είναι γενετικό, μπορεί για αυτό να ευθύνεται το περιβάλλον που μεγαλώνουμε ή που βιώνουμε τώρα, ή μπορεί να είναι συνδυασμός και των δύο. Αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι μαγικό ή κάτι ασαφές, για αυτό κιόλας πληθώρα ανθρώπων μπορούν και βοηθούνται από τα ψυχιατρικά φάρμακα και μπορούν να απολαμβάνουν τη ζωή τους περισσότερο σε σύγκριση με πριν τη λήψη αυτών.

Με αυτή τη λογική, σκέψου ότι ένας άνθρωπος που γεννιέται σε λάθος σώμα, δέχεται τις αναμενόμενες ψυχικές συγκρούσεις από πολύ μικρή ηλικία, εξαιτίας μόνο αυτού του γεγονότος (εδώ δεν μας πετυχαίνει το κούρεμα και είμαστε χάλια για μια βδομάδα, σκέψου να έχεις γεννηθεί σε λάθος σώμα) αλλά ταυτόχρονα και την απόρριψη του περιβάλλοντος επειδή είναι διαφορετικός/ θέλει να είναι διαφορετικός. Αυτή η απόρριψη είναι που γεννάει κατά τη γνώμη μου τη μεγαλύτερη δυσλειτουργία σε αυτούς τους ανθρώπους. Τα νοσήματα από τα οποία υποφέρουν συχνά αυτοί οι άνθρωποι (διαταραχές διάθεσης ή/και διαταραχές προσωπικότητας), αφορούν, κατά τη γνώμη μου, μια δευτερογενή κατάσταση η οποία γεννάται από την έλλειψη υποστήριξης, αποδοχής και ασφάλειας στην οποία μεγαλώνουν. Αυτά σαφώς και δημιουργούν μια ψυχολογική κατάσταση η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί, ώστε να μπορέσουν να είναι πιο λειτουργικοί. Αλλά δεν έχει να κάνει με τον επαναπροσδιορισμό φύλου.